یکی از چالش‌های اصلی هنگام خرید و فروش طلا، مالیاتی است که به آن تعلق می‌گیرد. اگرچه بحث مالیات طلا در سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، اما واقعیت این است که سال‌هاست خریداران هنگام خرید، مبلغی را تحت عنوان مالیات طلا به فروشنده پرداخت می‌کنند. میزان مالیات بر ارزش افزوده در بازار طلا برابر با ۹ درصد از اجرت ساخت و سود طلافروش است و هیچ خریدار یا فروشنده‌ای نمی‌تواند از پرداخت آن سر باز بزند. در این مقاله قصد داریم نحوه محاسبه اجرت ساخت طلا، شیوه محاسبه مالیات طلا و انواع مالیات‌هایی که به طلا تعلق می‌گیرند را توضیح دهیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری اقدام به خرید یا فروش طلا کنید.
آنچه در این صفحه می‌خوانید
مالیات طلا چیست؟
مالیات طلا، یکی از انواع مالیات‌های غیر مستقیم در ایران است که پرداخت آن بر عهده هر دو طرف معامله یعنی فروشنده و خریدار قرار دارد. این مالیات به چندین گروه مختلف تقسیم می‌شود، اما رایج ترین و شناخته شده ترین نوع آن، مالیات بر ارزش افزوده است. در این نوع مالیات، خریدار مبلغ تعیین شده را هنگام خرید به فروشنده پرداخت می‌کند و فروشنده نیز موظف است این مبلغ را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد.به این ترتیب، تمام خریداران، حتی اگر از جزئیات مالیاتی آگاهی نداشته باشند به صورت خودکار و بدون هیچ‌گونه محدودیت، مشمول پرداخت مالیات طلا می‌شوند و این مبلغ بخشی از هزینه نهایی خرید طلا به حساب می‌آید.
انواع مالیات طلا
مالیات تعیین شده برای طلا به سه گروه مختلف تقسیم بندی می‌شود که هم خریدار و هم فروشنده موظف به پرداخت آن هستند. این نوع مالیات که در گروه مالیات‌های غیر مستقیم قرار می‌گیرد، باید حتما مطابق قوانین به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود؛ در غیر این صورت مشکلات جدی برای صاحبان مغازه‌های طلافروشی به همراه خواهد داشت. در مجموع سه نوع مالیات برای طلا تعریف شده است.
مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده شناخته شده ترین مالیات در زمان خرید طلاست. نرخ این مالیات معادل ۹ درصد از مجموع اجرت ساخت و سود فروشنده است. خریدار باید این مبلغ را هنگام خرید به طلافروش پرداخت کند و فروشنده نیز وظیفه دارد همین مبلغ را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد.
مالیات بر عایدی طلا
این نوع مالیات برای سود حاصل از خرید و فروش طلا تعیین شده است. عایدی به معنای اختلاف قیمت خرید و فروش است. به عبارت ساده، هر مقدار سودی که از افزایش قیمت طلا به دست می‌آورید، مشمول مالیات می‌شود. برای مثال اگر امروز طلایی را با قیمت سه میلیون تومان خریداری کنید و یک سال بعد آن را با قیمت ده میلیون تومان بفروشید، سود شما هفت میلیون تومان خواهد بود و برای همین میزان باید مالیات پرداخت کنید. البته این مالیات برای همه تراکنش‌ها اعمال نمی‌شود و قوانین آن به صورت زیر تعیین شده است:
- کمتر از ۱۵۰ گرم طلا: بدون مالیات عایدی
- نگهداری بیش از ۱۵۰ گرم طلا کمتر از یک سال: ۳۰ درصد مالیات
- نگهداری بیش از ۱۵۰ گرم طلا بین یک تا دو سال: ۲۰ درصد مالیات
- نگهداری بیش از ۱۵۰ گرم طلا بیشتر از دو سال: ۱۰ درصد مالیات
مالیات بر عملکرد طلافروشان
این مالیات تنها مربوط به فروشندگان طلاست. مالیات بر عملکرد بر اساس سود سالانه فروشگاه محاسبه می‌شود. فروشنده باید درآمد و هزینه‌های خود را در قالب اظهارنامه عملکرد ارائه دهد و بر همان اساس بین ۱۵ تا ۲۵ درصد مالیات پرداخت کند. این نوع مالیات ارتباطی به خریداران ندارد و تنها بخش فروش درگیر پرداخت آن است.
نحوه محاسبه اجرت و مالیات طلا
طبق قانون، خریدار فقط نیاز به پرداخت مالیات ناشی از اجرت ساخت و سود فروشنده را دارد. بنابراین، در ابتدا باید برای محاسبات مالیات طلا، میزان اجرت طلا تعیین شود. اجرت ساخت طلا بسته به نوع آن از ۲۰ تا ۳۰ درصد متغیر است. البته بعضی از جواهرات طلا به دلیل اینکه با حساسیت و ظرافت بسیار بالایی طراحی شده‌اند، اجرت بالاتری نیز دارند.
فرمول محاسبه اجرت طلا
فرمول محاسبه اجرت طلا برای هر نوع طلایی به شرح زیر می‌باشد که قیمت نهایی آن به تومان حساب شده و به کل هزینه خرید مشتری افزوده می‌شود.
اجرت طلا = قیمت روز طلا × درصد اجرت به ازای هر گرم × وزن طلا
برای مثال تصور کنید که شما یک گوشواره ۳ گرمی تهیه کرده‌اید که اجرت ۲۰% دارد. قیمت روز طلا نیز ۱۰ میلیون تومان است. شما به ازای هر گرم طلا باید ۲ میلیون تومان اجرت پرداخت کنید. پس چون یک گوشواره ۳ گرمی خریداری کرده‌اید، کل اجرت پرداختی شما به فروشنده ۶ میلیون تومان می‌باشد.
فرمول محاسبه سود طلا
بخشی از هزینه مالیات طلا، مربوط به سودی است که طلافروشی از شما دریافت می‌کند. این سود در حال حاضر توسط اتحادیه به میزان ۷% از کل هزینه فروش طلا در نظر گرفته شده است. بنابراین، فرمول محاسبه سود طلا به شرح زیر می‌باشد:
سود طلا = 7% × قیمت روز کالای طلای خریداری شده
برای مثال تصور کنید که گوشواره ۳ گرمی شما با قیمت روز طلا، ۳۰ میلیون تومان ارزش دارد. شما در مجموع باید به اندازه ۷% از کل این هزینه را به فروشنده به عنوان سود پرداخت کنید که برابر ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان می‌باشد.
فرمول محاسبه مالیات طلا
فرمول محاسبه مالیات طلا برای هر نوع طلا به شرح زیر است که اجرت ساخت و سود فروشنده روی آن تاثیر دارند:
مالیات = 9٪ × (اجرت ساخت + سود فروشنده)
برای مثال تصور کنید که اجرت ساخت طلای شما ۶ میلیون تومان است و فروشنده نیز به اندازه ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان از شما سود دریافت می‌کند. بنابراین، اجرت ساخت و سود فروشنده در مجموع برابر ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان تعیین می‌شود. اگر این عدد را در ۹% ضرب کنید، مالیات تعیین شده برابر با ۷۲۹ هزار تومان خواهد بود که فروشنده باید به اداره امور مالیات پرداخت کند.
مالیات طلا به چه کسی تعلق می‌گیرد؟
با توجه به تعاریف ارائه شده، مشخص است که پرداخت مالیات طلا بر عهده هر دو طرف معامله قرار می‌گیرد. خریدار موظف است مالیات بر ارزش افزوده را بدون نیاز به تشکیل پرونده مالیاتی، هنگام خرید مستقیما به فروشنده پرداخت کند. در مقابل، فروشنده باید این مبلغ دریافت‌شده را به همراه مالیات بر عملکرد سالانه خود، در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد. عدم پرداخت این مالیات‌ها مصداق فرار مالیاتی محسوب می‌شود و از سوی سازمان امور مالیاتی به هیچ عنوان قابل قبول نخواهد بود.
جمع‌بندی
مالیات طلا مجموعه‌ای از قوانین مشخص است که به منظور شفاف‌سازی معاملات و نظارت دقیق‌تر بر گردش مالی این بازار اعمال می‌شود. خریدار موظف است مالیات بر ارزش افزوده را هنگام خرید پرداخت کند و فروشنده نیز باید این مبلغ را به همراه مالیات عملکرد سالانه به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد. رعایت این قوانین از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری کرده و به سلامت مالی بازار طلا کمک می‌کند.
بدون دیدگاه